Stichting Acacia Institute zet zich in voor bevorderen van de kennis en samenwerking op het gebied van hydrologie en het waterbeheer. Binnen de stichting onderzoeken, experimenteren en ontwikkelen we kennis over hydrologie en waterbeheer in binnen- en buitenland. In de kern richt Acacia Institute zich op de toepassing van bestaande kennis en ontwikkeling van nieuwe kennis. Er wordt daarbij altijd een relatie gelegd tussen wetenschappelijke kennis en de toepassing in de praktijk, bijvoorbeeld landbouw, natuur, waterveiligheid of drinkwatervoorziening. Wij zorgen ervoor dat de kennis en resultaten breed worden verspreid door middel van onderwijs, publicaties en andere vormen van kennisoverdracht.

Al sinds 2010 werkt Acacia Institute  met participatieve meetinitiatieven. Wat klein begon met enkele meetpunten in een polder, groeide uit tot meetcollectieven waarin agrariërs en waterschappen samenwerken. Door samen te meten, weten we meer over het hydrologisch functioneren van  drainage, perceel, sloot en  polder- dan wel stroomgebied. In 2014 heeft dit vaste vorm gekregen binnen het project Inlaat op Maat (Winnaar van de Nationale Waterinnovatieprijs 2015) waarin de eerste stappen zijn gezet om samen met agrariërs en waterschap laagdrempelig het zoutgehalte in de kop van Noord-Holland in beeld te brengen. Met succes! Al snel werd duidelijk dat de inlaat van water sterk geoptimaliseerd kan worden: minder gebruik van water en lagere energie- en onderhoudskosten.

De verkregen inzichten vanuit ons verziltingsonderzoek (zie projecten zelfvoorziening) onderstrepen het belang van participatief meten. Gezamenlijke metingen hebben als voordeel dat de actuele staat van oppervlaktewater en waterstanden, drain- en grondwater voor een heel gebied of meetnet bekend is. Dat helpt bij het maken van keuzes. Bijvoorbeeld om te beregenen (is de waterkwaliteit betrouwbaar?), het land op te gaan (is het perceel niet te nat?) of meer door te spoelen (is het zoutgehalte te hoog?). Om die reden is in 2018 het project Boeren Meten Water van start gegaan. In 6 gebieden verspreid over de hele Waddenregio meten meer dan 60 agrariërs aan de waterkwaliteit in perceel en sloot. Daar komen verspreid over het land nog eens 5 andere gebieden bij! Waterschap, provincie en agrariër zijn enthousiast en zitten tijdens bijeenkomsten naast, in plaats van tegenover elkaar, en discussiëren op basis van dezelfde informatie! De kennis wordt verzameld, gedeeld en leidt tot beter waterbeheer. Boeren Meten Water valt binnen het Europees landbouwfonds voor plattelandsontwikkeling, hiermee investeert Europa in zijn platteland.

Boeren meten water

Een fijnmazig netwerk van kanalen en sloten voorziet menig agrariër in Nederland van zoetwater van de Rijn en de Maas. Maar wat als dit netwerk jouw perceel niet bereikt of er in de toekomst minder water beschikbaar is via de grote rivieren? Al meer dan 10 jaar richt Acacia Institute zich op het creëren van de zelfvoorzienende agrariër. De agrariër die niet afhankelijk is van externe zoetwater aanvoer, maar voldoende zoetwater heeft uit eigen bronnen vanuit perceel, dak of sloot. In 2012 startte op Texel de proef ‘Zelfvoorzienende Zoetwaterberging’. Een succesvolle proef waarmee de eerste agrariër zelfvoorzienend is gemaakt in zijn zoetwatervoorziening voor de landbouw! De agrariër gebruikt het systeem nog steeds en liet weten dat het hem in de extreem droge zomer van 2018 uitstekend heeft geholpen.

Tegelijkertijd met de proef op Texel voerden we de verziltingsstudie Noord-Nederland uit. Naast afnemende waterbeschikbaarheid, bleek hieruit dat ook toenemende verzilting de zoetwatervoorraad van de Nederlandse agrariër onder druk zet. Reden te meer voor Acacia Institute om in 2013 het 6-jarige project Spaarwater te initiëren met als doel zoetwaterbronnen veilig te stellen door het zoetwater aanbod te vergroten en de vraag te verkleinen. Met diverse maatregelen heeft Acacia Institute laten zien dat er een grote potentie is om op grote schaal agrariërs zelfvoorzienend te maken en verziltingsrisico’s een halt toe te roepen. Initiatieven zoals Boeren Meten Water helpen te identificeren welke maatregelen kansrijk zijn voor elk gebied. In 2020 start Acacia Institute met het op grote schaal realiseren van zelfvoorzienendheid en implementatie van verziltingsmaatregelen.